Cuba: Havana en Viñales

26 feb
Rond 14 uur komen we in Havana aan op de terminal waar normaal gesproken alleen US vluchten aankomen. We krijgen geen stempel in ons paspoort en denken dat dit te maken heeft met de US sancties op Cuba. Zo hebben US-citizens geen ‘besmet’ paspoort. Ze hebben hier maar 2 bagagebanden en nog krijgen ze het voor elkaar de backpack van Karlijn op de band van de vlucht New York te gooien.
Pinnen blijkt niet te lukken, maar we kunnen nog wel een stapel aan euro’s wisselen voor CUC, de toeristen-munteenheid. Deze is -vreemd genoeg- gekoppeld aan de USD en zorgt ervoor dat toeristen overal meer betalen dan Cubanen. Toeristen mogen namelijk geen peso’s wisselen. Vervolgens nemen we een taxi naar onze Casa Particular (een kamer met eigen badkamer in iemands huis) die we via Airbnb hebben geboekt midden in het oude centrum van Havana. Er hangt hier een geweldige vibe; de mooie jaren 50 auto’s uit de VS, de oude gebouwen met prachtige luiken en balkons en de Cubaanse muziek die overal klinkt! Onze casa eigenaar is Juan, een aardige man die maar een heel klein beetje Engels spreekt. Gelukkig hebben we Google Translate offline op onze telefoon;-) Aangezien bijna niemand openbaar internet heeft thuis (alleen in duurdere hotels of op hotspots - meestal op pleintjes in de stad), beantwoord zijn vrouw vanuit Miami de mail.
We gaan gelijk even een rondje door het centrum doen en wifikaarten kopen. Voor de winkel staat een rij met 10 personen en we mogen maximaal 10 uur WiFi kopen. WiFi op de bon! We lopen naar het prachtige Plaza Vieja en strijken neer op een terrasje. De stad is echt heerlijk en er is zoveel te zien! Het lijkt wel een levend museum! We moeten alleen een beetje wennen dat er hier veel toeristen lopen...

27 feb
Juan maakt een geweldig ontbijt voor ons en we hebben interessante gesprekken (ook al gaat ons Spaans/zijn Engels een beetje moeizaam). Hij koopt basisbehoeften echt op de bon en laat dit ook zien (en dat is voor hem heel erg goedkoop). Voor 250 kWh energie betaald Juan ongeveer 2 USD (!). Veel etenswaren zijn alleen niet verkrijgbaar en bijv. azijn maakt hij nu zelf. De meeste Cubanen verdienen maar omgerekend ongeveer 40 USD per maand en daarnaast natuurlijk de inkomsten uit de Casa waar belasting over betaalt moet worden. Alles is heel erg gereguleerd; vanaf het moment dat we hier arriveren, moet hij onze paspoortnummers doorgeven aan de overheid.
We gaan als eerste richting het treinstation voor kaartjes naar Santiago de Cuba, en vinden uiteindelijk het kantoortje waar een enorme rij staat. We raken (in gebrekkig Spaans) in gesprek met een dame voor ons, die vervolgens met ons de rij voorbij loopt en gaat vragen of er überhaupt kaartjes te koop zijn voor de dag dat wij willen gaan. De trein blijkt vol! Dat scheelt in ieder geval een paar uur in de rij staan voor niets..
Dan proberen we nog even een nieuwe busmaatschappij (ook door de overheid gereguleerd), maar deze heeft te weinig verbindingen. We steken met een ferry de baai over naar Casablanca waar we tussen de verschillende forten een wandeling maken en de zon onder zien gaan. En aan de waterkant strijken we neer op een terras (met lekkere wijn!) en een volledig uitzicht over het oude centrum van Havana. We raken in gesprek met de 24-jarige Brian (NL) die morgen naar huis gaat. Na het eten zijn we helaas net te laat voor de dagelijkse ceremonie en horen buiten het kanonschot afgaan. We nemen een Amerikaanse jaren 50 taxi (met een Kia motor en originele leren bekleding met overal gaten) naar de andere kant van de baai en strijken neer op een leuk terras met Moijto en bier. Vervolgens naar een barretje waar Karlijn en Brian nog even een salsaworkshop volgen. Om 1.30 uur liggen we in ons bedje.

28 feb
Na het ontbijt pakken we een taxi naar de busterminal van de grootste Cubaanse busmaatschappij voor toeristen, Viazul (door de staat gerund). Er zijn al een hoop bestemmingen uitverkocht, maar gelukkig kunnen we 1 maart nog naar Viñales, dus passen we onze route aan. We kopen ook maar meteen de buskaartjes voor de komende week, zodat we zeker zijn van een plekje in de bussen. Als we weer terug zijn in de stad boeken we (op een bankje in een park) meteen wat airbnb’s voor de komende week via een VPN, aangezien de boekingspagina van Airbnb hier geblokkeerd is. Gelukkig hadden we deze al geïnstalleerd, omdat de app-store ook geblokkeerd wordt hier. Het gaat allemaal niet makkelijk, maar door onze voorbereidingen komen we er soepel doorheen! :-) We zien regelmatig grote trucks die met brandslangen gebouwen bevoorraden van water. Ook ons gebouw wordt iedere week van 6000 liter voorzien, omdat er veel waterleidingen kapot zijn.

‘s Middags bezoeken we het Museo de la Revolution, waar we een andere blik op de geschiedenis van Cuba en de helden Fidel, Ché en José Marti krijgen. De laatste decennia is het socialisme geperfectioneerd en iedereen is er erg blij mee. Zo zijn er een aantal virus- en bacterieuitbraken (zoals de varkenspest) van de afgelopen decenia door de CIA gepland en hebben veel doden veroorzaakt. Wisten jullie dat Fidel persoonlijk een Amerikaans gevechtsschip heeft laten zinken met een tank? Deze tank (en ander oorlogstuigage) is uitgestald rondom het museum. Zelfs de originele baret van Ché ligt hier. Erg indrukwekkend.

Dan is het wel weer tijd voor een cerveza. Op de rooftopbar van het Iberostar hotel hebben we uitzicht over het indrukwekkende Capitol National, wat dezelfde ontwerper heeft als hetzelfde gebouw in de VS. Twee biertjes kosten 20% van een gemiddeld maandloon in Cuba.
Na weer 2 pinautomaten te hebben geprobeerd, lukt het eindelijk om er geld uit te krijgen. We lopen door de O’Reilly street waar veel art galeries zitten. Er zitten een aantal bijzondere stukken tussen, dus wellicht hebben we voordat we naar NL gaan nog wel wat tijd om iets mee te nemen. We eten bij een leuk tapas restaurant dat staat aangeraden in de Lonely Planet en thuis drinken we nog een glaasje rum met Juan (blijkt de Havana Club die we gekocht hebben, nep te zijn).

1 maart
We nemen afscheid van Juan en gaan met een oude Lada taxi naar het busstation, wat (heel onhandig) 6 km buiten het centrum ligt. Op naar Viñales! Het verbaasd ons dat de wegen goed zijn aangelegd en het is heel rustig. De bus is comfortabel en er zijn 2 chauffeurs voor een ritje van 4 uur. Tijdens de tussenstop bij een schitterend wegrestaurant annex informatiebalie, (speciaal voor de toeristenbussen) raken we in gesprek met een NL stel die 2 weken in Cuba zijn. Wanneer we arriveren worden we belaagd door een groep Casa eigenaren die allemaal een beschikbare kamer hebben. Gelukkig staan onze Casa hosts (Julio jr en sr) er ook om ons op te halen met een bordje. We hoeven maar 200m te lopen en we hebben een eigen bungalow in de tuin met alle gemakken voorzien (incl. internet en een gevulde drankkoelkast)!
We gaan gelijk even naar de hoofdstraat en lopen langs de vele restaurantjes en barretjes. De prijzen liggen hier beduidend lager dan in Havana. Onze Casa kost € 13 per nacht. Er is blijkbaar een hoop concurrentie, omdat dit een goede manier is om bij te verdienen voor Cubanen. We zien hier ook, in tegenstelling tot de rest van de Caribbean, veel backpackers. Wanneer we neerstrijken bij een leuk terras komt het NL stel uit de bus toevallig bij hetzelfde restaurant eten! Met Cubaanse livemuziek, lobsterpasta en Mojito sluiten we gezellig af! Alleen thuis komt Karlijn erachter dat ze een plastic zak met al haar warme kleding in de bus heeft laten liggen.....

2 maart
Rond half 7 loopt Karlijn met Google translate op zak naar het kantoortje van de Viazul bus, om te kijken of haar kleding gevonden is. Onze hele Casa is daardoor ook wakker, omdat Karlijn door het huis moeten lopen. Er beweren 3 man dat er niks gevonden is en dat de bus inmiddels in Havana is. Bij thuiskomst probeert onze host naar Havana te bellen, maar het tel nr werkt niet. Hij loopt naar het kantoor van Viazul en komt terug met de mededeling dat de kleding gevonden is, maar dat Karlijn mee moet komen met busticket en paspoort. Dezelfde mannetjes hadden haar plastic zak gewoon liggen, maar zeiden niks :-(
Onze host denkt dat ze bang waren dat hun salaris gekort zou worden als er gebeld zou worden en eventueel aangifte gedaan zou worden; toeristen worden erg beschermd. Julio jr is de held van de dag!

Na een voortreffelijk ontbijt in onze Casa Particulares, huren we 2 mountainbikes en gaan als eerste richting de Vallei in het noorden; de route is nog redelijk vlak, en we bezoeken de Cueva del Indo - een grot met een ondergrondse rivier. De hitte maakt het wel fietsen wel redelijk zwaar. Eenmaal terug in het dorpje nemen we even een break en fietsen de andere kant op richting Mural de Prehistorica. Een enorme beschilderde rots, waar weinig prehistorisch aan is (hij is in de zestiger jaren beschilderd) ;-) Maar het landschap is heel mooi met alle rotspartijen en je ziet hier nog regelmatig paard en wagen. Vervolgens fietsen we de berg op naar Balcon del Valle en Hotel Jazmines waar we vanaf het terras een enorm mooi uitzicht hebben over de hele omgeving met tabaksplantages.
Eenmaal thuis blijkt het wekelijkse zaterdagavondfestival al volop aan de gang te zijn. Allemaal terrasjes en Mojito tentjes op straat met een DJ die afwisselend Cubaans en Westers draait. Vandaar dat we vandaag opvallend veel Cubanen zagen die op hun veranda geknipt werden! :-) Locals en toeristen gaan helemaal los en dansen tot laat door!

3 maart
We boeken nog even een paar busreizen voor de komende tijd bij het Viazul-kantoortje waar de kaartjes zonder logo uitgeprint worden op de achterkant van oude e-mails op een hele oude matrixprinter. We hebben onze route voor de rest van de trip nu eigenlijk helemaal vastgelegd, wat wel een beetje sneu gevoel geeft...

‘s Middags bezoeken we een tabaksplantage, waar we krijgen uitgelegd hoe ze hier de sigaren rollen. Een erg leuk mannetje legt alles uit en geeft ons een dikke sigaar om te proberen. Ze dopen hem hier eerst in de honing, waardoor het voor niet-rokers waarschijnlijk iets toegankelijker wordt. Zelfs Karlijn probeert een paar trekjes!
Na een gezellig tapasdiner met het NL stel nemen we afscheid omdat we morgen weer naar de volgende bestemming vertrekken.

4 maart
We pakken de bus om 14 uur en met een aantal tussenstops is de planning om ruim 17 uur later aan te komen in Santiago de Cuba...